.gif)
यसले तपाईंको गणित गृहकार्य गर्नेदेखि तपाईंको जागिर अन्तर्वार्ताका प्रश्नहरूको जवाफ दिन, तपाईंको चिकित्सक पनि हुन सक्छ । कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) अब केवल एक बटन थिचेर सबै कुरा गर्न सक्षम देखिएको छ । विभिन्न प्लेटफर्महरूले नयाँ र उन्नत सुविधाहरू थप्न एकअर्कासँग प्रतिस्पर्धा गर्दा प्रविधि रेकर्ड गतिमा अगाडि बढिरहेको छ ।
च्याटजीपीटी इतिहासमा सबैभन्दा छिटो बढ्दो प्रविधि अनुप्रयोगहरू मध्ये एक हो । ३० देशका सरकारहरू र संयुक्त राष्ट्र संघ, युरोपेली संघ र आर्थिक सहयोग तथा विकास संगठन (ओईसीडी) का सदस्यहरूद्वारा तयार पारिएको अन्तर्राष्ट्रिय एआई सुरक्षा प्रतिवेदनले यसको सुरुवात भएको पाँच दिन भित्र, च्याटजीपीटीका १० लाख भन्दा बढी प्रयोगकर्ताहरू थिए भने दुई महिना भित्र, यो संख्या १० करोड पुगेको थियो ।
२०२३ मा आफ्नो एआई सहायक सह-पायलट सुरु गर्ने माइक्रोसफ्टले २०२५ को दोस्रो त्रैमासिकमा आफ्नो एआई व्यवसायबाट राजस्व १० अर्ब डलरभन्दा बढी हुने अपेक्षा गरेको छ । यसले विश्वभरका ६० क्षेत्रहरूमा आफ्नो डाटा केन्द्रहरू विस्तार गरेको पनि बताएको छ ।गुगलको मूल कम्पनी अल्फाबेटका सीईओ सुन्दर पिचाईका अनुसार, गुगल खोज परिणामहरूको शीर्षमा देखा पर्ने एआई-उत्पन्न सारांशहरू, जसलाई एआई ओभरभ्यूज भनिन्छ, २०० भन्दा बढी देशहरू र क्षेत्रहरूमा प्रत्येक महिना १.५ अर्ब पटक प्रयोग गरिन्छ ।
एआईको द्रुत विकाससँगै यसको प्रयोग कसरी गर्ने र कस्तो एआइ टुलको प्रयोग कति बेला गर्ने भन्ने प्रश्न उत्तिकै टड्कारो रुपमा उठेको छ ।
यस सन्दर्भमा एआई प्रयोग गर्नु अघि जो कोहीले पनि आफैलाई प्रमुख यी प्रश्न सोध्नुपर्ने देखिन्छ । जसमा के यो तपाईंको आवश्यकताहरूको लागि उत्तम एआई उपकरण हो ? के म एआईको जवाफहरूमा विश्वास गर्न सक्छु ? कुन जानकारी साझा गरिँदैछ ? र के मलाई साँच्चै एआई चाहिन्छ ? जस्ता प्रश्न आफैलाई सोध्नु पर्ने विज्ञहरु बताउछन् । अब यी चार प्रमुख प्रश्न किन गर्ने भन्ने बारे विस्तृतमा जानौं ।
के यो तपाईंको आवश्यकताहरूको लागि उत्तम एआई उपकरण हो ?
एआई प्रणालीहरू धेरै फरक काम गर्न सक्षम छन् । कहिलेकाहीं हामी सबैभन्दा लोकप्रिय एआई उपकरणहरूको लागि जान्छौं, किनभने हामी तिनीहरूलाई जान्दछौं र तिनीहरूले धेरै काम गर्न सक्छन्, तर त्यहाँ उपकरणहरू पनि छन् जुन वैज्ञानिक प्रश्नहरूको जवाफ दिने जस्ता विशेष कार्यको लागि बनाइएका हुन्छन्, जसले वास्तवमा धेरै राम्रो काम गर्न सक्छ । हरेको दिन धेरै एपहरू सुरु भइरहेका छन्, ठूला र साना दुवै विभिन्न आवश्यकताहरूको लागि डिजाइन गरिएको छ ।
एउटा एपले प्रयोगकर्तालाई केवल तस्वीर हेरेर गणित समस्याको समाधान बताउन सक्छ । अर्को एपले तपाईंको खाना हेरेर तपाईंको रेसिपीहरू सुधार गर्न मद्दत गर्न सक्छ, जबकि अर्को एपले पवित्र ग्रन्थहरूबाट जानकारी लिएर तपाईंको लागि व्यक्तिगत प्रार्थनाहरू सिर्जना गर्न सक्छ । स्ट्यानफोर्ड विश्वविद्यालयको २०२५ एआई इन्डेक्स रिपोर्ट अनुसार, गत वर्ष, अमेरिकाका संस्थाहरूले ४० उल्लेखनीय एआई मोडेलहरू सिर्जना गरे, जुन चीनमा १५ र युरोपमा तीन थिए । त्यसैले कुनै विशेष एपमा कस्तो मद्दत प्रदान गरिँदैछ भनेर निर्णय गर्नुहोस् र आफ्नो आवश्यकताको आधारमा छनौट गर्नुहोस् ।
के तपाईं एआईको जवाफहरूमा विश्वास गर्न सक्नुहुन्छ ?
एआईले तपाईंलाई उत्तरहरू दिन सक्छ, तर यो आवश्यक छैन कि तिनीहरू सत्य वा पूर्ण रूपमा सही छन् । एआई मोडेलहरूले अस्तित्वमा नभएका चीजहरू पनि बनाउन सक्छन् र यो किनभने तिनीहरू उनीहरूलाई सम्भव लाग्छन् । काम वा अध्ययनका लागि प्रयोग गर्दा यसले धेरै समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ । यसबाट बच्न, उनी सधैं एआई प्रणालीको आउटपुट जाँच गर्नुपर्ने सल्लाह दिइएको छ ।
साथै यसका उत्तरहरू धेरै पटक विस्तृत रूपमा पढ्नुहोस् र यसले के भनिरहेको छ र बुझिरहेको छ भन्ने बारे गम्भीरतापूर्वक सोच्नुहोस् । एआई आत्मविश्वासी देखिन सक्छ तर यो अझै पनि गलत हुन सक्छ ।
कुन जानकारी साझा गरिँदैछ ?
प्रयोगकर्ताहरूले एआई मोडेलमा राखेको जानकारी, साथै त्यसबाट प्राप्त हुने जानकारीको बारेमा सोच्नुपर्छ । एआई प्रणालीहरूले ठूलो मात्रामा डेटा सङ्कलन गरेर र त्यो डेटामा मोडेललाई तालिम दिएर काम गर्छन् । यसको अर्थ तपाईंले दिएको कुनै पनि जानकारी, चाहे त्यो फोटो होस् वा अन्य सूचनाहोस्, प्रणालीले यसलाई सुरक्षित राख्न सक्छ । यसलाई विश्लेषण गर्न र भविष्यका प्रतिक्रियाहरूलाई प्रभाव पार्न प्रयोग गर्न पनि सकिन्छ । प्रत्येक प्लेटफर्मको आफ्नै गोपनीयता नीति हुनेछ, त्यसैले यसलाई प्रयोग गर्नु अघि तिनीहरूका सर्तहरू पढ्नुपर्ने हुन्छ । सामान्यतया हामीले त्यसो गर्दैनौं । एआई मोडेलमा व्यक्तिगत वा संवेदनशील डेटा राख्नु हुदैन किनभने यो इन्टरनेटमा सार्वजनिक हुन सक्छन् ।
२०२३ मा, इटाली गोपनीयताको चिन्ता र यसको सामान्य डेटा सुरक्षा नियमनको पालनाको कारणले गर्दा च्याटजिपिटीको उन्नत च्याटबटलाई प्रतिबन्ध लगाउने पहिलो पश्चिमी देश बनेको थियो । दक्षिण कोरिया, अष्ट्रेलिया र अमेरिकाले पनि चीनको च्याटबट डीपसीकले प्रयोगकर्ताको डेटा कसरी भण्डारण र प्रशोधन गर्छ भन्ने बारेमा चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।
के मलाई साँच्चै एआई चाहिन्छ ?
एआईलाई उपकरणको रूपमा प्रयोग गर्नुहोस् किनकि यसले तपाईंको दिमागलाई प्रतिस्थापन गर्न सक्दैन । यो तपाईंले आफैं गर्न सक्ने कुरा हो कि होइन, वा थप जटिल गणित समस्याहरूको लागि क्याल्कुलेटर जस्तो अर्को उपकरण प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ कि भनेर विचार गर्नु आवश्यक रहेको विज्ञहरु सुझाव दिन्छन् । नैतिक र व्यक्तिगत प्रश्नहरूको लागि एआई भन्दा वरपरका मानिसहरूलाई मद्दत लिन सुझाव दिइएको छ ।
एआईले के सही छ, के गलत छ, परिस्थितिमा के नैतिक छ र हामीले कस्ता प्रकारका निर्णयहरू गर्नु हुँदैन जस्ता मानवीय मूल्यहरूमा आधारित निर्णयहरू लिन नसक्ने हुनाले सबै प्रकारका समस्याका लागि एआईको प्रयोग उचित नहुने सुझाव दिइएको छ । हामीले हाम्रो जीवनमा सबै कुराको लागि एआई प्रयोग गर्नु हुदैन किनभने यसो गर्नाले हामीले रचनात्मकता, सम्बन्ध र समुदाय अर्थात हामीलाई मानव बनाउने चीजहरू यसबाट गुमाउनेछौं ।(बिबिसी हिन्दीबाट भावानुवाद)
.jpeg)
.gif)
